garch model//مدل های گارچ و آرچ
ناهمساني واريانس شرطي وعلل ايجاد آن
تعدادي از سري هاي زماني داراي ميانگين ثابت نمي باشند،واغلب مي توان دوره هايي از بي ثباتي وآرامش را در اين نوع سري ها ديد.بسياري از تحقيقات اقتصادي نوين روي اين نوع سري ها متمركز شده وسعي مي شود كه متدلوژي باكس –جنكينز براي اين نوع سري هاي زماني نيز توسعه وبكار گرفته شود.
يك نگاه سطحي به بسياري از متغيرهاي اقتصادي نظيرGDP و نرخ هاي بهره وارز نشان مي دهد كه اين متغيرها داراي ميانگين وواريانس ثابتي نمي باشندبطوريكه تعدادي از آنها همواره در حال افزايش ويا صعود بوده وتعداد ديگري نيز موجي شكل بوده ودوره هايي از افزايش وكاهش بي ثباتي را نمايش مي دهند.يك متغير تصادفي با واريانس ثابت را Homoskedastic و يك متغير تصادفي با واريانس غير ثابت را Heteroskedastic مي نامند.
براي تعدادي از سري هايي كه بي ثباتي درآنها مشهود است ،ممكن است واريانس غير شرطي اين سري ها ثابت باشد واين در حالي است كه در بعضي دوره ها ،واريانس سري بطور غير معمول بزرگ مي باشد.
وقايع سبك دار( STYLIZED FACTS )
عوامل متعددي باعث ايجاد ناهمساني در داده هاي سري هاي زماني مي شوند كه به آنها stylized facts مي گويند وعبارتند از:
- اغلب سري هاي زماني داراي يك روندمعين مي باشند.كه اين روند هم در خود سري وهم در اجزاي تشكيل دهنده سري، ممكن است وجود داشته باشد.مثلا اين روند(بي ثباتي) ممكن است هم درGDP واقعي وهم دراجزاي تشكيل دهنده آن نظير سرمايه گذاري ،مخارج دولتي ومصرف ديده شود.
- شوك هاي با درجه بالايي از ماندگاري ودوام( persistence ) كه باعث ايجاد موجهاي كوتاه وبلند در يك سري مي شوند.
- بي ثباتي تعدادي از سري ها در طول زمان ثابت نيست.كه اين نوع سري هاكه داراي افزايش وكاهش شديد در بعضي دوره ها مي باشند را سري هاي داراي نا همساني شرطي يا(conditionally heteroskedastic )مي نامند،گرچه واريانس غير شرطي (بلند مدت) ثابت است ولي دوره هايي وجود دارد كه واريانس نسبتا بزرگ مي باشد.
- تعدادي از سريها موجدار( meander ) به نظر مي رسند.اين سري ها دوره هايي از افزايش وكاهش را نشان مي دهند كه اين صعود ونزول ها باعث مي شوند كه سري هرگز به ميانگين بلند مدت خود برنگردد كه اين سريها معمولا “گام تصادفي” بوده وغير ساكن مي باشند.
- بعضي از سريها همراه وهمگام با سريهاي ديگر حركت مي كنند.بعنوان مثال مي توان ملاحظه نمود كه حجم نقدينگي وتورم در ايران حركتي تقريبا همگام دارند.يعني تغيير در سري حجم نقدينگي مي تواند باعث تغييري تقريبا مشابه در سري تورم گردد.